وقتیکه دانش آموزان دبیرستانى در حال سر و کله زدن با محاسبات دیفرانسیل و انتگرال میباشند، زمانیکه مهندسان، میزان تحمل بار ساختمانهاى خود را حساب میکنند یا موقعیکه قماربازان قهار "سیستم" بازى خود را براى برد حتمى خویش در نظر میگیرند، همه و همه، از یک ابزار محاسبه اى استفاده میکنند، که یک ریاضیدان سوئیسى بنام یاکوب برنولى آنرا با یارى برادرش یوهان، کشف، یا به عبارتى تکمیل کرد. ما امشب در سالگرد درگذشت یاکوب برنولى، یعنى شانزدهم اوت سال ۱۷۰۵ میلادى، شما را با بخشى از زندگى این دانشمند نابغه آشنا میکنم. یاکوب برنولى که در ششم ژانویه سال ۱۶۵۴ میلادى، در شهر بال کشور سوئیس بدنیا آمد و امروز دقیقآ ۳۰۰ سال از تاریخ فوت او میگذرد، ابتدا به تحصیل در رشته هاى الهیات و فلسفه پرداخت. اما علاقه واقعى او، که پدرش، یکى از بازرگانان معروف ادویه در شهر بال، موفق نشد، او را از پرداختن به آن بازدارد، علوم ریاضیات و نجوم بودند. یاکوب، اسرار این علوم را بیشتر به تلاش خود یاد گرفت. او در عین حال برادر جوانترش یوهان، که ۱۲ سال از او کوچکتر بود را نیز، با اسرار این درک علمى آشنا ساخت.برنولى پس از پایان دوره تحصیلى خود در رشته الهیات، به عنوان معلم سرخانه در ژنو آغاز بکار کرد. او طى این دوره، گذارش به کشورهاى فرانسه، هلند و انگلیس افتاد و در همه جا، در تلاش تماس با سران و دانشمندان علوم طبیعى بود. او از جمله موفق به دیدار شاگرد رنه دکارت فیلسوف فرانسوى، یعنى پژوهشگر انگلیسى روبرت بویل شد، که در زمینه خواص گازها به مطالعه مشغول بود. برنولى، پس از بازگشتش به سوئیس از سال ۱۶۸۳ در دانشکده بال به تدریس علم مکانیک پرداخت. ۴ سال پس از آن، او در همین دانشگاه پرفسور رشته ریاضیات شد.از طریق مطالعه نشریه تخصصى "Acta Eruditorum" که در شهر لایپزیگ چاپ میشد، براى نخستین بار توجه برادران برنولى، به طرحهاى ریاضیدان آلمانى گوتفرید ویلهلم لایبنیتز درباره محاسبات دیفرانسیل و انتگرال جلب شد. این ۲ برادر مطالعات خود را در این زمینه تشدید کردند، تا این تئورى جدید را درک کنند و آنها با سیستماتیزه و تکمیل نمودن آن، این روش محاسبه را قابل تدریس و قابل فهم نمودند. لایبنیتز در نامه نگاریهاى خود با آنها، بارها از این زحمات برادران برنولى، قدردانى کرده است.اما متاسفانه روابط بین دو برادر رو به وخامت گذاشتند. یوهان، براى رسیدن به سمت پرفسور ریاضیات دانشگاه بال، با برادرش به رقابت پرداخت و یاکوب، برادر جوانتر خود را به سطحى بودن متهم ساخت. اطرافیان آنها، شاهد بودند که این مناقشات، اغلب لحنى نفرت برانگیز بخود میگرفتند.پس از درگذشت یاکوب برنولى، در سال ۱۷۱۳ میلادى اثرى از او انتشار یافت با عنوان "علم محاسبه احتمالات" که حاصل تلاشهاى او در آخرین سال حیاتش بود و به توضیح حساب احتمالات میپرداخت. در این اثر، برنولى براى نخستین بار در تاریخ علم ریاضیات، قانون اعداد بزرگ را مطرح میسازد، که اساس محاسبات آمار و ارقام است. این امر براى کسانى که تاس بازى میکنند بدین معناست که، هر چه شمار تاسهاى ریخته شده بیشتر باشد، به همان نسبت نیز، احتمال آن افزونتر میشود که، عدد ۶ ریخته شود. اما احتمال آمدن اعداد دیگر نیز، به همین میزان افزایش مییابد.برنولى با جابجائى و تغییر و تحولى که محاسبات خود انجام داد ابزارى بوجود آورد که اگر چه قادر نیست به پیشگوئى تک تک رفتارهاى انسانى بپردازد اما، در محاسبات کلى این امکان را بدست میدهد که، وقوع منطقى اتفاقات، قابل تخمین باشد. برنولى به کسانى که در این دنیا در کنار میزهاى قمار با ورق یا رولت، بنده سیستم بازى خود هستند، اندرز روشنى میدهد بر این مبنا که، "این کاملآ مسلم است که، یک فرمول ریاضى نمیتواند قادر باشد، براى ما آینده را مشخص نماید و کسانى که به چنین امرى معتقدند، در گذشته به جادوگرى اعتقاد داشتند."
سلام حال احوال؟ ممنون که بهم سر زدی راستش چیز خاصی نبود جز پایان یک عشق