لابراتوار علوم

وب نوشت ‌های دانش آموز سال دوم تجربی

لابراتوار علوم

وب نوشت ‌های دانش آموز سال دوم تجربی

دفن دی اکسیدکربن در زمین


co2

 

دفن دی اکسیدکربن در اعماق زمین می تواند از انتشار 20 تا 40 درصد این گاز در هوا تا سال 2050 جلوگیری کند. تا سال 2100 ، امکان ذخیره 220 تا 2200 میلیارد تن دی اکسیدکربن در مناطقی مانند چاههای خالی گاز و نفت و اعماق اقیانوس وجود دارد. این فرآیند شامل جمع آوری دی اکسیدکربن از نیروگاه های برق و صنایع سنگین و انتقال آنها به محلهای موردنظر و تزریق آنها به زیر زمین یا درون اقیانوس است.با این حال ، ذخیره دی اکسیدکربن نوشداروی دیگر مبارزه با گرم شدن زمین مانند افزایش بازده انرژی و افزایش سهم تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر و هسته ای محسوب نمی شود. دی اکسیدکربن بر اثر سوزاندن زغال سنگ ، نفت و گاز و عمدتا در نیروگاه های برق و خودروهای موتوری تولید می شود. این گاز و دیگر گازهای گلخانه ای در جو زمین جمع می شود و میانگین دمای هوا و سطح آب دریاها را افزایش می دهد. این گازها موجب ذوب کلاهک های یخی قطبی و افزایش موارد و شدت خشکسالی ، توفان ها و سیلاب ها می شود.

ضایعات نخاعی درمان می شوند


اگر شما هم از جمله افرادی هستید که دچار ضایعات مغزی نخاعی شده اید، یا یکی از این افراد را از نزدیک می شناسید، خیلی خوب می دانید که این عارضه چقدر زندگی انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. ضایعه ای که تمام اعمال فرد از اداره امور خانه ، کار، مسافرت ، رانندگی تا روابط با همسر و فرزندان را محدود می کند. ضایعه ای که هیچ راهی برای رهایی از آن نیست و چاره ای جز مدارا با آن وجود ندارد.اما براساس طرحی که نخستین جایزه کنگره بین المللی رویان را از آن خود کرده است می توان از سلولهای بنیادی در درمان ضایعات نخاعی استفاده کرد.در سالهای اولیه انقلاب اسلامی ، بیش از 5000طبیب خارجی در کشور ما طبابت می کردند و بسیاری از بیماران برای درمان خود به خارج از کشور می رفتند؛ اما با تلاشها و سرمایه گذاری بسیار، کشور ما امروز از نظر پزشکی خودکفاست و بندرت بیماری برای درمان به خارج از کشور اعزام می شود.پژوهشگران ایرانی در زمینه تحقیقات علوم پایه نیز به دستاوردهای مطلوبی نایل می شوند و قادر به رقابت با همتایان خارجی خود هستند.در حال حاضر، ایران در ردیف 10کشور مهم دنیا قرار دارد که توانسته است در سالهای اخیر به فناوری تولید و انجماد سلولهای بنیادی دست یابد و پژوهشگران ایرانی تاکنون دهها مقاله در زمینه سلولهای بنیادی در مجلات و نشریات معتبر بین المللی به چاپ رسانده اند.در واقع ایران بعد از کشورهای امریکا، استرالیا، سوئد، انگلیس ، هندوستان ، کره جنوبی ، ژاپن و سنگاپور موفق به تولید این سلولها شده است.ششمین کنگره بین المللی پزشکی باروری و بیولوژی سلولهای بیماری رویان که از هجدهم تا بیستم شهریور با همت پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی در سالن همایش های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد، از وقایع بسیار مهم علم پزشکی در دنیا محسوب می شود.این کنگره زمینه لازم برای تبادل اطلاعات میان پزشکان و محققان را فراهم کرده است و برای اولین بار در ایران همایشی با این وسعت درخصوص سلولهای بنیادی تشکیل شده است. در این کنگره که با حضور 90سخنران از 24کشور دنیا برگزار شد، سعی شده است برجسته ترین استادان دنیا و بهترین مقالات انتخاب شوند تا پژوهشگران ایرانی در جریان روند تحقیقات در دنیا قرار گیرند. و در سرزمینی که بسیاری از بزرگترین دانشمندان دنیا ازجمله جرجانی ، ابن سینا و زکریای رازی از آن برخاسته اند؛ اکنون نیز تلاشها در محیطی جدید آغاز شده که حاصل این تلاشها مایه افتخار کشور است.

 

امید به درمان  

 

با استخراج سلولهای بنیادی فرد بالغ و تمایز آنها به سلولهای عصبی می توان بیماری هایی همچون فلج ، پارکینسون ، آلزایمر و MSرا درمان کرد.دکتر سیدجواد مولی ، استاد دانشگاه تربیت مدرس و نخستین برگزیده جشنواره علمی تحقیقاتی رویان در این خصوص می گوید: سلولهای عصبی جزو معدود سلولهایی در بدن هستند که پس از بلوغ ، قابلیت تکثیر خود را از دست می دهند. به همین دلیل در صورت از بین رفتن تعدادی از آنها، هیچ سلولی جایگزین آنها نخواهد شد.اصولا مشکل بیماری هایی از قبیل فلج و MSکه در آنها سلولهای عصبی تحلیل می روند نیز همین جایگزین نشدن سلولها توسط بدن در منطقه آسیب دیده است.مولی در ادامه می گوید: ما تصمیم گرفتیم از سلولهای بنیادی موجود در مغز استخوان خود بیمار، برای تولید سلول عصبی در درمان های بیماری های مزبور استفاده کنیم.وی در مورد چگونگی تبدیل سلول بنیادی به سلول عصبی می گوید: سلولهای بنیادی این توان را دارند که پس از تکثیر و تمایز پیوند زده شوند، چرا که در حالت غیرتمایزی این سلولها قدرت تقسیم نامحدود دارند و در محیط کشت تا هر اندازه و تا هر وقت به عنوان بانک سلولی قابل استفاده و نگهداری هستند.البته سلولهای بنیادی ای که از جنین گرفته می شوند، در کنار توانایی های بالقوه موانعی نیز دارند. این موانع علاوه بر بحث اخلاقی استفاده از آنها، شامل مشکلات جداسازی این سلولها و دفع پیوند حاصل از آنها بعد از پیوند بافت نیز می شود.در کنار سلولهای بنیادی جنینی ، سلولهای بنیادی ای که از بافتهای بالغ گرفته می شوند وجود دارند. این سلولها نسبت به سلولهای جنینی مشکلات بسیار کمتری دارند ولی قدرت تمایز آنها نیز کمتر است.مولی می افزاید: در میان سلولهای بالغ سلولهایی که از مغزاستخوان گرفته شده اند نشان می دهند که توانایی تمایزشان تقریبا مانند سلولهای جنینی است.علاوه بر این ، این سلولها را می توان از خود بیمار به دست آورد. درواقع مغزاستخوان منبعی غنی از سلولهای بنیادی است که چون از خود بیمار گرفته می شود، امکان پس زده شدن آنها وجود ندارد و در صورت لزوم می توان مجددا از آنها استفاده کرد.اگرچه تاکنون سلولهای مغز استخوان بیماران در دنیا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند؛ اما استفاده از آنها بی نتیجه بوده است. چرا که سلولهای تمایز یافته به سلولهای عصبی پس از مدتی با یک مرگ برنامه ریزی شده از بین می روند.اما ما برای اولین بار در دنیا موفق شده ایم مسیرهای مرگ و زندگی این سلولها را بشناسیم و با کمک مهندسی ژنتیک و تکنیک های ملکولی عواملی را که باعث مرگ سلولی می شوند از بین ببریم.به این ترتیب می توانیم سلولی بنیادی با قابلیت بقای بهتر پس از تمایز و بعد از پیوند داشته باشیم. در حال حاضر، عوامل نابودی سلولها را به طور کامل شناسایی کرده ایم و می دانیم این مواد در چه زمانی پس از تمایز سلولی تولید می شوند و تا چه زمانی در آن باقی می مانند.در نتیجه عوامل منع کننده تولید این مواد را در دست داریم. مولی می افزاید، از آنجا که آینده پیوند و عملکرد بافت پیوندی در انسان بسیار بااهمیت است، ما این کار را ابتدا در آزمایشگاه و روی موش صحرایی انجام داده ایم.به این ترتیب ، تمام کنترل های پس از پیوند را دقیقا بررسی و پس از اطمینان از سلامت طرح ، آن را در نمونه انسانی استفاده می کنیم.البته اگرچه کار شناسایی عوامل و مسیرهای مرگ ومیر با موفقیت به پایان رسیده است ؛ اما برای درمان ضایعات نخاعی در انسان حداقل 5سال زمان لازم خواهیم داشت.

مقدمه چینی برای انجام نخستین پیوند صورت در آمریکا


جراحان آمریکایی به زودی با بیمارانی که نام آنها به فهرست نهایی نامزدهای دریافت نخستین پیوند صورت راه یافته است مصاحبه خواهند کرد.پزشکان در آمریکا قبلا این پیوند را روی کالبدهایی که برای تحقیقات پزشکی اهدا می شود انجام داده اند.

تیم پزشکان کلینیک کلیولند بیماری با چهره به شدت معیوب را برای دریافت یک صورت "تازه" از جسد یک فرد مرده، انتخاب خواهند کرد.شانس موفقیت این پیوند در حدود 50 درصد تخمین زده می شود و کارشناسان نسبت به ایمنی و مسائل اخلاقی پیرامون چنین عملی ابراز نگرانی کرده اند.

 

صورت تازه

 

کالج رویال جراحان بریتانیا که پیشتر در سال جاری برای بررسی پیوند صورت، یک تیم کاری تشکیل داد می گوید که دریافت کننده این صورت باید تا پایان عمر داروهای قوی که دربردارنده خطرات بهداشتی درازمدت است مصرف کند. این داروها باید برای جلوگیری از طرد عضو پیوندی توسط بدن مصرف شود.به علاوه معلوم نیست فرد و عزیزان وی تا چه حد قادر خواهند بود به لحاظ روانی با یک صورت کاملا تازه خو بگیرند. تصور قیافه فرد پس از انجام پیوند به سختی قابل پیش بینی است.این عمل شامل برداشتن پوست و بافت های زیر آن از جسد اهدا کننده و قرار دادن آن روی صورت دریافت کننده است.مدل سازی کامپیوتری نشان می دهد که صورت تازه به اهدا کننده یا به چهره دریافت کننده تا از پیش از وقوع آسیب دیدگی، شباهت نخواهد داشت.

صورت تازه بیشتر باید شکل و حالت اسکلت صورت دریافت کننده را به خود بگیرد.دریافت کننده احتمالا قادر به خوردن، نوشیدن و برقراری ارتباط از طریق حالات گوناگون صورت خواهد بود.

 

انتخاب بیمار

 

گروه کاری کالج رویال جراحان بریتانیا گفت که به طور نظری مخالف پیوند صورت نیست و تاکید کرد این کار می تواند پیشرفت بزرگی جهت بهبود کیفیت زندگی کسانی که صورت آنها در اثر حادثه یا بیماری معیوب شده است باشد.اما این گروه هشدار داد: "تا زمان انجام تحقیقات بیشتر و فراهم آمدن چشم انداز کنترل بهتر مشکلات ناشی از پیوند صورت، دست زدن به این عمل در انسان عاقلانه نیست."ماریا سیمیونو از جراحان کلینیک کلیولند و تیم تحت نظر او با پنج مرد و هفت زن به عنوان نامزدهای بالقوه این عمل جراحی که 8 تا 10 ساعت طول خواهد کشید مصاحبه خواهند کرد.وی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: "ما می خواهیم بیمارانی را انتخاب کنیم که واقعا چهره شان از بین رفته نه کسی که تنها یک زخم کوچک دارد."به بیماران گفته خواهد شد که صورت آنها برداشته شده و با صورت یک شخص مرده با همان نوع بافت، سن، جنسیت و رنگ پوست جایگزین خواهد شد.در صورت ناکام ماندن عمل پیوند، بخشی از پوست بدن بیمار به صورت او پیوند زده خواهد شد که خطر طرد را در بر ندارد.